BREAKING NEWS
Yaşam

728x90

header-ad

468x60

header-ad

İctihad hatası

Çöl İklimiSual: Hazret-i Ali’nin, yaptığı savaşların sebebi neydi? Bu savaşlarda hangi taraf haklıydı?
CEVAP

İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki:

Eshab-ı kiram arasında olan savaşları, iyi sebeplerden, güzel düşüncelerden ileri geldi bilmek, dünyalık için, menfaat için bilmemek gerekir; çünkü onların ayrılığı ictihad ve tevil ayrılığıydı. Heva ve hevesten doğan ayrılık değildi. Ehl-i sünnet âlimleri hep böyle söylüyor. Şu kadar var ki, hazret-i Ali ile savaşanlar, hata etti. Hak, hazret-i Ali tarafındaydı; fakat hataları ictihad hatası olduğundan, bir şey denemez ve dil uzatılamaz. Şerh-ı mevakıf kitabında Âmidî, (Cemel ve Sıffin vakaları ictihad yüzündendi) diyor. Ebu Şekûr-i Sülemî, Temhid kitabında, (Ehl-i sünnet vel-cemaate göre hazret-i Muaviye ve onunla beraber olanlar hata etmişlerdi; fakat hataları, ictihad hatasıydı) diyor. İbni Hacer-i Mekkî, Savâık kitabında, (Hazret-i Ali’nin hazret-i Muaviye ile savaşı, ictihad sebebiyleydi. Ehl-i sünnet âlimleri böyle bildiriyor) diyor. (1/251)

İmam-ı Nevevi hazretleri de, Müslim hadislerini açıklarken buyuruyor ki:

O savaşlarda, Eshab-ı kiramın her biri, kendi ictihadına uygun iş yaptı. Bunun için hiçbirini ayıplamak doğru değildir. Bununla beraber, hazret-i Ali ve onun ictihadında olup, ona uyanlar, ictihadda doğruyu bulmuşlardı. Karşılarındakiler ictihadda yanılmışlardı; fakat ictihadda yanılma olduğu için kötülenemez. Yanılanlar bir sevab aldı. Doğruyu bulanlar on sevab aldı. Yanıldılar demek bile doğru değildir. Yanılanları da iyilikle anmak lazımdır. (Müslim şerhi, Mektubat-i Masumiyye 2/36, Redd-i Revafıd)

Bu savaşlar sebebiyle, hepsinin Cennetlik olduğu nassla [âyet ve hadisle] bildirilen Eshab-ı kiramdan bir kısmına dil uzatılırsa, fâsık veya kâfir denirse, o konudaki âyetler inkâr edilmiş olur. Eshab-ı kiramın Cennetlik olduğunu bildiren âyet-i kerimelerden birinin meali şöyledir:

(Mekke’nin fethinden önce Allah için mal veren ve savaşanlara, fetihten sonra verenlerden ve savaşanlardan daha yüksek derece vardır. Bunların dereceleri eşit değilse de, hepsi için Hüsnayı [Cenneti] söz veriyorum.) [Hadid 10]

Bazı cahiller iki Müslüman birbiriyle savaşır mı diyorlar. Bir âyet-i kerime meali:

(Müminlerden iki fırka birbiriyle savaşırsa aralarını bulun!) [Hücurat 9]

O halde, İmam-ı Nevevi hazretlerinin, (Yanıldılar demek bile, doğru değildir) sözünü esas alarak, (Bir tarafın ictihadı hatalıydı) bile dememiz uygun olmaz; çünkü müctehid âlimler, bu savaşlar hakkındaki ictihadlarını bildirebilirler; ama bizim avam olarak, bir tarafın hata veya isabet ettiğini söylememiz caiz olmaz. Sadece Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiklerini nakledebiliriz.

« Önce
Sonra »

Hiç yorum yok

Cevap istediğiniz sorularınız için dinimizislam2@gmail.com adresine mail gönderiniz. Teşekkürler.
DİNİMİZ ve İSLAM SİTESİ YÖNETİMİ